Ramazan ayını değerli ve önemli kılan hususların başında son ilahi mesaj Kur’an i Kerim in bu ayda indirilmeye başlanmış olması gelir. İslam’ın beş temel esaslarından biri olan oruç ibadeti bu ayda tutulur. Bin aydan hayırlı olan Kadir gecesi Ramazan ayı içerisindedir. Bu ayda yapılan ibadetlere diğer aylara göre daha çok sevap verilir. Bu ay af ve mağfiret , sosyal yardımlaşma ve dayanışma, bolluk ve bereket ayıdır.
Bakara suresi 187. Ayette “Tanyerinin beyaz ipliğin siyah iplikten ayrılıncaya kadar yiyin için , sonra akşama kadar olduğunuzu tamamlayın.” buyrularak orucun başlangıç ve bitiş zamanı belirlenmiştir.
Bakara suresi 183. ayetinde ise; “E y mü’minler (Kötülüklerden ve haramdan) korunmanız için oruç tutmak, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. ” buyrularak bütün peygamberler ile gönderilen dinin aynı İslam olduğunu ama önceki milletlerin İslam dinini bozarak kurallarını değiştirdiğini anlamaktayız.
Yüce Allah Kuran’ı Kerim’de Bakara suresi 185. ayette “O Ramazan ayı ki Kur’an o ayda indirilmeye başlanmıştır. “Kur’an i Kerim’in indirilmesi miladi 610 yılında Ramazan ayının Kadir gecesinde sabaha karşı, Hira’da ibadete meşgul olduğu sırada, vahiy meleği Cebrail’in Peygamberimize Alak süresinin ilk beş ayetini getirmeye başlamıştır. En’am süresi 62. ayette “Şüphesiz biz onu (Kur’an i) Kadir gecesinde indirdik. ” buyrulmuştur. Oruç ibadetinin farz olduğu ise “İçinizden kim bu aya ulaşırsa onu oruçlu geçirsin.” buyrularak bildirilmiştir. Peygamberimizin ise hadisinde “Kim inanarak ve sevabını umarak Ramazan orucunu tutarsa Allah o kimsenin geçmiş günahlarını bağışlar.” buyurmuştur. Kadir gecesi ile ilgili ise peygamberimiz “Kadir gecesini Ramazan’ın son on gününde arayın.” buyurmuştur.
Ramazan’ın önemi ile ilgili Peygamberimizin “Ramazan ayının ilk gecesi olduğu zaman şeytanlar ile cinlerin azgınları zincire vurulur, cehennem kapıları kapanır, onlardan hiçbiri açılmaz. Cennet kapıları açılır ve onlardan hiçbiri kapanmaz. Bir görevli şöyle seslenir: Ey hayırlı şeyler yapmak isteyen kimse bu isteğini yerine getir, hayırlı işler yap, ey kötü işler yapmak istiyen kimse bu isteğinden vazgeç. Allah Ramazan ayında bir çok kimseyi cehennemden azat eder. Bu durum Ramazan’ın her gecesinde devam eder. Ramazan ayı girdiği zaman sema kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır, şeytanlar zincire vurulur. “(Tirmizi savm 1)
Teravih namazı ise bütün Müslümanlara sünneti gayri muekked (Dört rekat kılındığında ikindi ve yatsı namazının ilk sünneti gibi kılınır) namazdır. Peygamberimizin kendisi kılmış ve mü’minlere de tavsiye etmiştir. Bu konuda peygamberimiz” Kim inanarak ve sevabını Allah’tan umarak teravih namazını kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır.” (Buharı salâtutteravih 1) buyurmuştur.
Oruç ibadetinin sevabının çok olduğunu belirten hadiste peygamberimiz” Âdemoğlunun herameline on katından yedi yüz katına kadar sevap verilir. Yüce Allah ‘Oruç hariç, çünkü oruç benim içindir, onun mükâfatını da ben vereceğim. Çünkü oruç tutan kimse yemesini içmesini ve şehvetini benim için terk etmektedir. ‘ buyrulmuştur. ” (Müslim siyam 164) Diğer bir hadiste “Oruç hariç, Âdemoğlunun her ameli kendisi içindir. Oruç ise benim içindir, onun ödülünü de ben vereceğim. “(Buharı siyam 9)
Ramazan orucunun günahlara keffaret olduğu konusunda ise peygamberimiz”kişi çoluk çocuğu, malı ve komşusu sebebiyle günaha girebilir, namaz, oruç ve zekat bu günahlara keffaret olur. ” buyurmuştur.
Cennettin Reyyan kapısının oruç tutan kimselere ait olduğu konusunda ise peygamberimiz ” Cennettin Reyyan adında bir kapısı vardı ki bundan kıyamet gününde sadece oruç tutan kimseler girer. “buyrulmuştur.
Oruç ibadetinin Allah’a yaklaşmak için ne kadar önemli olduğu konusunda ise peygamberimiz “Kim Allah için bir gün oruç tutarsa Allah yetmiş yıllık bir mesafe kadar onu cehennem ateşinden uzaklaştırır.” buyurmuştur.
Bir diğer hadiste Peygamberimizin “Kalkanın savaşta sizi koruduğu gibi oruç da cehennem ateşinden korur.” buyurmuştur. (İbni mace savm 1)
Ramazan ayını ihya etmek (canlandırmak) , son derece önemlidir. Kur’an okumak, zikir ve tefekkür ile meşgul olmak, Peygamberimizin hayatını okumak, ilimle meşgul olmak, dini sohbetlere katılmak, ahlaki ve sosyal içerikli etkinliklere katılmak Ramazan ayını ihya edecek etmek kapsamındadır. Peygamberimiz “beş vakit namaz, cuma namazı ile diğer cuma namazına kadar, Ramazan ayı ile diğer Ramazan ayına kadar büyük günahlardan kaçındığı zaman işlenen küçük günahlara kefarettir. “(Müslim Tahare17) buyurmuştur. Tabi ki günahlardan kurtulmak için şartlarına uygun tevbe ve istiğfar etmek gerekir.
Peygamberimizin ayrıca Ramazan ayının rahmet, mağfiret ve bereket, sosyal yardımlaşma ve dayanışma ayı olduğunu belirtmiştir.
Ramazan ayının nefis terbiyesi ve sabır ayı olduğu ile ilgili peygamberimiz “Ramazan ayı sabır ayıdır. Sabrın sevabı ise cennettir. ” buyurmuştur.
Günümüzde tekrar canlandırması gereken ve Ramazan ayinin son on gününde peygamberimizin yaptığı bir diğer ibadet de itikâftır. İtikaf, bir camide ibadet niyetiyle ve belirli kurallara uyarak ibadetle meşgul olmak üzere cami ve ya cami hükmünde olan bir yere çekilmektedir. Kur’an i Kerim’de “Mescitler de itikafta iken eşlerinize yaklaşmayın. “(Bakara suresi 187. ayet) buyrulmuştur. Hz. Ayşe validemiz peygamberimizin Medine de her yıl Ramazan ayının son on gününde itikaf ibadetini yaptığını bildirmiştir. (Buharı itikaf 6) Kadınların itikâfı ise evlerinde yapılır.
Kaynak: Diy. Yay. Oruc ilmihali Doç. Dr. İsmail Karagöz Doç. Dr. Halil Altuntaş
